Κώστας Παπαϊωάννου: Ο φιλόσοφος της σύνθεσης
Εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος του νέου Λόγιου Ερμή τ. 5-6 (απόσπασμα)
Βασική επιδίωξη του Κώστα Παπαϊωάννου σε όλη του τη ζωή υπήρξε η μεγάλη «σύνθεση», ανάμεσα στην αρχαιοελληνική, τραγική σύλληψη του κόσμου, και την εσχατολογική οπτική, που χαρακτηρίζει την ιουδαιοχριστιανική και την εγελο-μαρξιστική παράδοση. Στην σκέψη του, η τραγική σύλληψη δεν νοείται ως υποταγή στην κυκλικότητα και τη μοίρα, αλλά μπολιάζεται από το όραμα και την αναζήτηση μιας τελείωσης, η οποία όμως δεν νοείται ως τέλος ή «ολοκλήρωση» της ιστορίας ή της «προϊστορίας», σύμφωνα με την εγελειανή ή την μαρξική οπτική αντίστοιχα.
Ο Παπαϊωάννου ίσως επιζητεί το αδύνατο, μια μη μεσσιανική οραματικότητα, όπου η αποδοχή της «προόδου» δεν μεταβάλλεται σε γραμμικότητα και τελεολογία, αλλά στη βασανισμένη και βασανιστική πορεία μιας ανθρώπινης περιπέτειας, με επιστροφές, ανατροπές, ανακυκλώσεις, με την Φύση να παραμονεύει αγέρωχη, ικανή να συντρίψει δια μιας την ανθρώπινη ύβρη. Κι’ αυτή η αδιάκοπη, αγωνιώδης κάποτε, αναζήτηση αυτής της μεγάλης σύνθεσης θα σφραγίσει το έργο του και θα αποτελέσει την πηγή τόσο της μεγαλοσύνης του, όσο και των όποιων ταλαντώσεων της σκέψης και της διαδρομής του. Διότι η αποδοχή της τραγικότητας της ύπαρξης μπορεί να μεταβληθεί σε υποταγή στο fatum, στο μοιραίο, στην υποταγή στην τάξη του κόσμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου