ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ

Η ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας

Η Στεμνίτσα διεκδικεί τον τίτλο της πρώτης πρωτεύουσας της επαναστατημένης Ελλάδας και της έδρας του πρώτου κοινοβουλίου της. Αγαπημένο καταφύγιο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και γενέτειρα του Ιωάννη (Γενναίου) Κολοκοτρώνη, η Στεμνίτσα υπήρξε πατρίδα πολλών προσωπικοτήτων του Αγώνα του '21.

Μετά την αποτυχημένη επανάσταση των Ορλώφ το 1770, στην οποία έλαβε μέρος η Στεμνίτσα, η Πελοπόννησος υποφέρει από καταστροφικές επιδρομές Τουρκαλβανών. Το φαράγγι του Λούσιου, με τα ασκηταριά, τις μονές και τις σπηλιές του, είναι το μόνιμο καταφύγιο για τους κατοίκους των χωριών της περιοχής. Το 1779 οι Τούρκοι κάνουν επιδρομή στη Στεμνίτσα. Θρυλική έχει μείνει η διαφυγή των Στεμνιτσιωτών στη Μονή του Προδρόμου και η διάσωσή τους με τη βοήθεια της Παναγίας. Σώζεται ακόμα η διάτρητη από τα βόλια του εχθρού πόρτα στην πύλη της μονής, συγκινητική μαρτυρία για τις δύσκολες στιγμές που ζούσαν οι κατακτημένοι Έλληνες.

Όταν η ώρα της Επανάστασης σημαίνει, η Στεμνίτσα δίνει δυναμικά τα παρόν. Εξέχον μέλος της Φιλικής Εταιρείας και αγωνιστής στις πρώτες μάχες της Μολδοβλαχίας (1821) ήταν ο Στεμνιτσιώτης Αντώνιος Πελοπίδας. Η λαϊκή φαντασία μάλλον παρά η ιστορική αλήθεια θέλει τους Στεμνιτσιώτες να υψώνουν τη σημαία της ελευθερίας στις 25 Μαρτίου 1821 στη θέση Λίμνες. Με οπλαρχηγούς τους Κ. Αλεξανδρόπουλο και τους Ροϊλούς, 119 Στεμνιτσιώτες παίρνουν μέρος, υπό την αρχηγία του Θ. Κολοκοτρώνη, στην πρώτη οργανωμένη επαναστατική πράξη του Αγώνα (συντάχθησαν περίπου 5000 έλληνες μαχητές), την πολιορκία της Καρύταινας. Μετά την αποτυχία της πολιορκίας, ο Γέρος του Μοριά έρχεται στη Στεμνίτσα, την "απόρθητη χωροπούλα" όπως την έλεγε. Εδώ συγκεντρώνονται όλοι οι οπλαρχηγοί και συγκροτούν το πρώτο πολεμικό συμβούλιο για την πολιορκία της Τρίπολης.

Στις Καλτεζές συνήλθε η πρώτη συνέλευση (26 Μαΐου 1821) κληρικών, προκρίτων και οπλαρχηγών της Πελοποννήσου σε μια προσπάθεια να πάρουν την εξουσία εν όψει της άφιξης του Δημητρίου Υψηλάντη. Η συνέλευση αυτή αποφάσισε το σχηματισμό της Α΄ Πελοποννησιακής Γερουσίας, γενικός γραμματέας της οποίας εξελέγη ο Στεμνιτσιώτης Ρήγας Παλαμήδης. Έδρα της Γερουσίας, που η εξουσία της διήρκεσε λίγους μήνες ορίστηκε η Στεμνίτσα. Δίπλα στο μοναστήρι της Χρυσοπηγής σώζεται το κελλί όπου συνεδρίαζε.

Αργότερα, ο απόηχος των εμφυλίων συγκρούσεων (τελευταίοι μήνες του 1824) θα φτάσουν και στη Στεμνίτσα. Η δολοφονία του Πάνου Κολοκοτρώνη, γιου του Θεόδωρου, στις 13 Νοεμβρίου 1824 από αγνώστους στη Σιλίμνα, έξω από την Τρίπολη, στάθηκε μεγάλο χτύπημα για τον Γέρο του Μοριά. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, τη δύσκολη αυτή στιγμή καταφεύγει για μια ακόμη φορά στην αγαπημένη του "χωροπούλα" για να θρηνήσει τον άδικο χαμό του γιου του.

Το 1826 η Στεμνίτσα, όπως και όλη η Αρκαδία, δοκιμάζεται και πάλι, αυτή τη φορά από την καταστροφική επέλαση των στρατευμάτων του Ιμπραήμ. Οι Έλληνες αντιστέκονται με την τακτική του κλεφτοπόλεμου που είχε συστηματοποιήσει ο Κολοκοτρώνης έχοντας αποσυρθεί για λίγο και πάλι στη Στεμνίτσα (1826).
..........................
Ήλθε ο Καπετάν Ηλίας (ο Μίγκλαρης) πληγωμένος καβαλλάρης, και του είπε ο Νίκολας Ροϊλός: Κατέβα να δέσουμε την πληγή σου, και αποκριέται: Ε, ε, δειλέ, την γιαίνει η πατρίς.

Δ. Σφήκας, Αναμνήσεις
............................

ΠΗΓΗ: http://arcadia.ceid.upatras.gr/…/plac…/stemnitsa/history.htm

Πηγή: ΑΣτάικου
 Ανάρτηση: ΑΣτάικου