«Κι ενάντια σ άνδρες
Άνδρες αυτοί
το δίκιο το γυναικείο στήριξαν»
Το παλαιότερο και λυρικότερο έργο του Αισχύλου. Γράφτηκε περί το 490 (Π.Κ.Ε), αποτελείται από 1073 στίχους και είναι το πρώτο μέρος της τριλογίας την οποία συμπληρώνουν οι τραγωδίες, “Αιγύπτιοι” και “Δαναΐδες”. Η υπόθεση στηρίζεται στον μύθο της Ιούς, η ιστορία εξελίσσεται γύρω από τους απογόνους της οι οποίοι φέρουν μια τραγική μοίρα όπως εκείνη. Οι πενήντα κόρες το Δαναού (Δαναΐδες) μαζί με τον Πατέρα τους, ζητούν Άσυλο από τον Πελασγό, βασιλιά του Άργους, απ' όπου και κατάγονταν, ως Ικέτιδες, προκειμένου να αποφύγουν τον γάμο με τα πενήντα ξαδέρφια τους και υιούς του Αιγύπτου, θεωρώντας αυτήν την αιμομικτική ένωση, ανόσια. Ο Πελασγός , αφού πρώτα συμβουλευτεί τον λαό του, προσφέρει άσυλο και προστασία στις Ικέτιδες, λέγοντας πως ο ίδιος ο Δίας επιθυμεί την προστασία όλων των ικετών και καλώντας την κόρη του, την θεά Θέμιδα να κρίνει την πράξη του. Έτσι ο βασιλιάς Πελασγός δίνει αρνητική απάντηση στον απεσταλμένο του Αιγύπτου, λέγοντας πως είναι και προετοιμασμένοι για πόλεμο, αν αυτό χρειαστεί. Τελικώς η Πόλη, αποφασίζει να δώσει άσυλο στις Ικέτιδες, και οι Δαναΐδες κλείνουν το έργο υμνώντας και ευχαριστώντας του Θεούς.
Εδώ αξίζει να σταθούμε στην έννοια της πόλης και της διακυβέρνησής της, οπού ο Αισχύλος μας παρουσιάζει μια αρμονική συνύπαρξη και συνεργασία μεταξύ πολιτών και εξουσίας. Ο Πελασγός είναι ένας σοφός και δίκαιος βασιλιάς όπως επίσης και οι πολίτες είναι αρκετά συνειδητοποιημένοι και με αίσθηση δικαίου. Μαζί, λαός και βασιλιάς, συναποφασίζουν για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Σε αυτό το σημείο δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε την δημοκρατική και δίκαιη λειτουργία της πόλης. Ο χορός, που συγκροτούν οι πενήντα κόρες του Δαναού, απαγγέλλει το μισό σχεδόν έργο, κάτι που σε κανένα από τα σωζόμενα έργα του Αισχύλου δεν γίνεται. Το όλο έργο και η σημασία του προφανώς και δεν μπορεί να αναπτυχθεί και να αναλυθεί επαρκώς σε λίγες γραμμές, αλλά μπορούμε να πούμε, πολύ συνοπτικά πως πέραν των άλλων νοημάτων και ζητημάτων που θίγονται στις Ικέτιδες, το σημαντικότερο ζήτημα που προβάλλεται στο έργο, είναι η Ιερή πράξη της Ικεσίας και η αντιμετώπιση που πρέπει να έχει από τους Έλληνες καθώς και την γυναικεία θέληση και υπόσταση στα χρόνια της αρχαιότητας, όπως επίσης και στην στοργική αντιμετώπιση από τους άνδρες της εποχής.
«Κι ενάντια σ άνδρες
Άνδρες αυτοί
το δίκιο το γυναικείο στήριξαν»
Ο Πελασγός, αναφέρεται στους Αιγυπτίους λέγοντας, πως αυτό που ζητούν και η συμπεριφορά τους, είναι προσβολή στους ίδιους τους Θεούς και στην πόλη τους. Αυτό το σημείο μας δείχνει και μια θρησκευτική ηθική που διέπει τα έργα του Αισχύλου καθώς και την νοοτροπία των Ελλήνων, αποκαθιστώντας ίσως, κατά ένα μέρος, την παρερμήνευση των συμβολισμών των μύθων, από ερευνητές και μελετητές οι οποίοι αρνούνται να δουν την μυθολογία ως κάτι καθαρά συμβολικό, αλλά παγιδεύονται, ή επιλέγουν να βλέπουν σκοπίμωςμια ρεαλιστική και κυριολεκτική προσέγγιση της θρησκείας όπως αυτή δίνεται από τους μεγάλους θεολόγους όπως ο Ορφέας, ο Ησίοδος και ο Όμηρος.
Επανερχόμενοι στην τραγωδία Ικέτιδες και κλείνοντας, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε συνοψίζοντας παράλληλα , πως ο Αισχύλος σε αυτό το έργο, παρουσιάζει την ιερότητα του θεσμού της ικεσίας, υμνεί την δημοκρατία, το δίκαιο μα και το ήθος των ανδρών που το υπερασπίζονται, όπως αυτό ορίστηκε από τους Θεούς, υμνεί την ειρήνη και τοποθετεί την γυναίκα σε μια υψηλή θέση, όχι μόνο κοινωνικά, αλλά και σαν οντότητα, αποδίδοντάς της χαρακτηριστικά όπως, μαχητικότητα, υπερηφάνεια, αίσθημα δικαίου ενώ προσδίδει σε αυτή ακόμα και θειότητα.
ΠΗΓΗ Ευ Πράττειν
Φωτό Μυκήνες Josef Koudelka
GREECE. Mycenae. 2003.Josef Koudelka
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου