Αναγνωστόπουλος Παναγιώτης (1790-1854)
Ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος, ένας από τους πρωτοφιλικούς βρίσκεται πλέον μέσα στην καρδιά των επαναστατικών εξελίξεων, βρίσκεται στην επαναστατημένη καρδιά του αγώνα, στην Πελοπόννησο. Όπως είναι φυσικό – άλλωστε αρμόζει απόλυτα στον ηγετικό χαρακτήρα του – θα λάβει μέρος σε πολλές κινήσεις που αποσκοπούν στην εδραίωση και στην επιτυχία του αγώνα: συσκέψεις, μετακινήσεις, διαβουλεύσεις, διαμάχες, μάχες. Στοιχεία για τη συμμετοχή του σε διάφορα επαναστατικά γεγονότα θα εκθέσει ο ίδιος σε αναφορά του στον Όθωνα. Σύμφωνα με αυτή παραβρέθηκε στην πολιορκία και την άλωση της Τριπολιτσάς, στην εκστρατεία των Τρικόρφων, στην πολιορκία και την τελική έφοδο εναντίον του Ναυπλίου, στην πολιορκία και παράδοση του Ακροκορίνθου, στην εκστρατεία εναντίον της Λαμίας και της Φθιώτιδα, στη μάχη του Άργους και την καταστροφή του Δράμαλη, στη μάχη στα Βέρβενα εναντίον του Ιμπραήμ, στοιχεία τα οποία βεβαιώνει και ο Δημήτριος Υψηλάντης με δική του αναφορά (Τροιζήνα, 4 Μαρτίου 1828)
Το 1826 έλαβε μέρος στη Γ’ Εθνοσυνέλευση, στην οποία αντιτάχθηκε έντονα στο ψήφισμα που επιζητούσε την αγγλική προστασία. Αντίθετα, ο ίδιος συμφωνεί με τον Υψηλάντη, τον Νικηταρά και τον Γ. Καραϊσκάκη να αναχωρήσει για την Πετρούπολη και να ζητήσει την προστασία της Ρωσίας. Αναχωρεί, λοιπόν, για την Κωνσταντινούπολη και παρουσιάζεται στον ρώσο πρέσβη, ο οποίος τον απέτρεψε από την περαιτέρω συνέχιση του ταξιδιού προς την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Ανέλαβε όμως ο τελευταίος να διαβιβάσει τα αιτήματα των επαναστατών προς τον τσάρο και έδωσε στον Αναγνωστόπουλο υποσχέσεις για τη ρωσική συνδρομή. Έτσι ο ανδριτσάνος Φιλικός και αγωνιστής επέστρεψε πάλι στην καρδιά του αγώνα.
απόσπασμα από την βιογραφία του Αγωνιστή
--------------------
ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Στυλοβάτης της Φιλικής Εταιρίας
Πολιτικός Σύμβουλος του Δ. Υψηλάντη
Στην Οδησσό γνώρισε τους πρώτους Φιλικούς (Σκουφά, Τσακάλωφ, Ξάνθο), μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Σκουφά και θεωρείται ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας. Ο Εμμανουήλ Ξάνθος στέλνει στην Εθνοσυνέλευση το 1843 μια ιδιόγραφη αναφορά η οποία φυλάσσεται στα αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης, με αριθμό 9142 και στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «οι πρώτοι συσκεφθέντες και αρχίσαντες το έργον εις Οδησσόν κατά τον Νοέμβριο του 1814 έτους, ήσαν τέσσερα άτομα, ο Νικόλαος Σκουφάς εκ της Άρτης, ο Αθανάσιος Φίρου Τσακάλωφ, Ιωαννίτης, ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος, Πελοποννήσιος και ο Εμμανουήλ Ξάνθος εκ της Πάτμου…». Μετά το 1818 (θάνατος Σκουφά – μετάβαση Τσακάλωφ στην Ιταλία) έμειναν με τον Ξάνθο οι στυλοβάτες της Φιλικής Εταιρείας.
Κατήχησε στη Φιλική Εταιρεία ανθρώπους οικονομικά ισχυρούς (Παναγιώτη Σέκερη, Ασημάκη Κροκιδά) που λειτούργησαν, ως οικονομικοί ενισχυτές της Εταιρείας, αλλά και άλλους σημαντικούς αγωνιστές (Αναγνωσταρά, Δημητρόπουλο, Νεόφυτο Δούκα). Ως εκ τούτου θεωρείται ανεκτίμητη η προσφορά του στην προκοπή της Εταιρείας και στην προετοιμασία του Μεγάλου Σηκωμού του Γένους.
Ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος έπεισε το Δημήτριο Υψηλάντη να κατέβη στο Μοριά και τον συνόδευσε από την Αυστρία του Μέτερνιχ στην επαναστατημένη Ελλάδα, με διαβατήρια που εξέδωσε ο Ρώσος διοικητής Ίντσωφ. Ο Αναγνωστόπουλος ταξίδεψε με το όνομα Σωστοπόπουλος Αθανάσιος, έμπορος, και ο Υψηλάντης με το όνομα Χαρίτος, Διευθυντής του Εμπορικού οίκου .
Έφθασαν στο Μοριά στις 19 Ιουνίου 1821 και ήταν ο πολιτικός σύμβουλος του Δ. Υψηλάντη, ώστε να μην μπορούν εύκολα να τον αποπροσανατολίσουν οι κοτζαμπάσηδες, καθότι ήταν ενημερωμένος για τις πρακτικές των προκρίτων. «Πολεμούμε, για να ζήσουμε κι εμείς και να τους κάνουμε να ζήσουνε κι αυτοί (οι Τούρκοι) κάτω από νόμους δίκαιους, ανθρωπινούς. Εμείς δεν πολεμάμε τους Τούρκους, τα άτομά τους, μα κατά της Τυραννίας», έλεγε ο Αναγνωστόπουλος εξηγώντας το πλατύ νόημα του Ελληνικού αγώνα, τον οποίο τοποθετούσε πάνω από φυλετικά και εθνικά μίση. Η συγκεκριμένη στάση ζωής οδήγησε στον παραγκωνισμό τόσο του Δ. Υψηλάντη όσο και του ίδιου του Αναγνωστόπουλου.
Στην Καποδιστριακή περίοδο διορίστηκε «έκτακτος επίτροπος Ηλείας» και από το 1831 ως το 1843 διετέλεσε διαδοχικά Διοικητής Σπάρτης, Σύρου, Εύβοιας και Θήρας. Το 1843 διορίστηκε Σύμβουλος Επικρατείας και αργότερα Νομάρχης Λακωνίας και Μεσσηνίας.
Πέθανε το 1854 στην Αθήνα από χολέρα, επιδημία που είχε μεταδοθεί στην πρωτεύουσα από τα αγγλογαλλικά στρατεύματα κατοχής.
-------------------------------------------------------
Ιωάννης Ε’ Παλαιολόγος: Ένα άγνωστο ψηφιδωτό της Αγίας Σοφίας.
Η αποκατάσταση των ψηφιδωτών της Αγίας Σοφίας, από το 19ο αιώνα μέχρι σήμερα, έχει φέρει στο φως εξαιρετικά έργα τέχνης. Ορισμένα από αυτά είναι πολύ γνωστά, όπως η απεικόνιση της Δεήσεως ή του Ιωάννη Κομνηνού και της συζύγου του Ειρήνης της Ουγγαρίας. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε πως ακόμη και σήμερα ένα μεγάλο μέρος του εσωτερικού της εκκλησίας παραμένει καλυμμένο, με νέα στοιχεία να προστίθενται από καιρού εις καιρόν.
Ένα από τα λιγότερο γνωστά ψηφιδωτά είναι εκείνο του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε’ Παλαιολόγου, στην βόρεια πλευρά της ανατολικής αψίδας. Το ψηφιδωτό ανακαλύφθηκε τυχαία το 1989, καθώς ο σοβάς που το κάλυπτε διαλύθηκε λόγω της υγρασίας που προκάλεσε μία διαρροή στον θόλο (M. Tunay, “Byzantine Archaeological Findings in Istanbul During the Last Decade,” στο N. Necipoğlu (επ.) Byzantine Constantinople: Monuments, Topography, and Everyday Life (Brill: Leiden, 2001), σελ. 226).
Το ψηφιδωτό αποκαταστάθηκε μόλις το Νοέμβριο του 2020
Η μορφή του αυτοκράτορα είχε για πρώτη φορά αποτυπωθεί σε σχέδιο των αδελφών Φοσσάτι, Ιταλο-Ελβετών αρχιτεκτόνων που ανέλαβαν τη συντήρηση της Αγίας Σοφίας το 1847-49, όταν ήταν ακόμη τζαμί.
ΠΕΤΡΟΒΑΣ ΜΗΤΡΟΣ ή ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΒΑΣ (1745 – 1838)
Αγωνιστής στα Ορλωφικά και την Επανάσταση του 1821
Πιστός οπαδός του Κολοκοτρώνη
Όταν άρχισε ο αγώνας τάχθηκε στο πλευρό του Θ. Κολοκοτρώνη και τον ακολούθησε στην Αρκαδία. Παρά την προχωρημένη ηλικία του πολέμησε ηρωικά και ως την τελειωτική νίκη στη μάχη του Βαλτετσίου. Πήρε μέρος στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, σε διάφορες πολεμικές συγκρούσεις και εναντίον του Ιμπραΐμ (1825).
Το 1823 πήρε το βαθμό του χιλιάρχου και στις εμφύλιες διενέξεις ήταν πιστός οπαδός του Κολοκοτρώνη, με αποτέλεσμα να φυλακιστεί μαζί με το γαμπρό του, Γιαννάκη Γκρίτζαλη, από την Κυβέρνηση του Γ. Κουντουργιώτη στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στην Ύδρα (1825).
Υπήρξε πολέμιος της Αντιβασιλείας και μετά την καταδίκη του Κολοκοτρώνη πρωτοστάτησε στην ανταρσία των Μανιατών εναντίον των Βαυαρών (1834) και λίγο αργότερα στην εξέγερση της Μεσσηνίας. Για τη συμμετοχή του στο αντικυβερνητικό κίνημα καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά δεν εκτελέστηκε η ποινή λόγω του προχωρημένου της ηλικίας. Μετά από χρόνια αμνηστεύθηκε και αποτραβήχτηκε στη γενέτειρά του, όπου και πέθανε το 1838.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου